روشهای بهسازی حافظه

حافظه چیست؟ یک دقیقه فکر کنید پاسخ واضح به نظر میرسد اما حافظه هم مانند حقیقت، تمدن،هوش،زیبایی سهل و ممتنع است .همه میدانند که اینها چیست (تصور میکنند که میدانند) اما وقتی میخواهند آن را تعریف کنند گیر می افتند سهل و ممتنع همین است . و اما حافظه؟ وقتی به یک پرتقال نگاه میکنید  و رو بر میگردانید ،هنوز یادتان است که یک پرتقال دیده اید آیا این تکرار تصویر پرتقال در مغز شما است ؟ اگر پرتقال را پوست بکنید و چند پر از آن بخورید و قورت بدهید بعد یادتان بیاید چکار کرده اید. آنچه در تجدید خاطره میخورید ،تصویری ظریف از آن پرتقال نیست؟ به احتمال زیاد خیر..  اما نوعی ضبط انچه دیده؛ لمس کرده، و استشمام کرده اید و… است . اینجا چه اتفاقی افتاده است؟

انسانها هر آنچه هستند و هر آنچه دارند _اندیشه_ تصور_تفکرات همگی محصول حافظه  هستند؛ ادراکات اندیشه و حرکتهای ما نیزاز نیروی نامحدود حافظه سرچشمه میگیرد. حال با توجه به وسعت فراوان و اثر گذار حافظه در عرصه ی زندگی به شرح عوامل تقویت کننده یا روش های بهسازی حافظه میپردازیم؛ که این اصول به شما کمک میکند تا زمان نگهداری و بازیابی به موقع و صحیح اطلاعات ذخیره شده در حافظه را افزایش دهید.

 

۱_

فراخنای حافظه

:

گنجایش حافظه فعال انسان نمیتواند به بیش از ۹ قطعه یا عدد افزایش یابد ، اما میتوان به وسیله تقطیع(قطعه قطعه کردن)تعداد قطعه ها را افزایش دادو از این راه بر تعداد قطعه ها در فراخنای حافظه افزود.

برای مثال اگر به انسانی اعداد زیر برای مدت سی ثانیه نشان داده شود تعداد اعدادی که پس از آن بازیابی میکند  را فراخنای حافظه میگوییم.

۲_۷_۵_۱_۹_۳_۰_۵_۲_۷_۳_۸

حال با  تقطیع میتوانید آستانه فراخنای حافظه را افزایش دهید) مانند۲۷۵_۱۹۳_۰۵۲_۷۳۸  همان کاری که موقع شماره گیری موبایل ناخوداگاه انجام میدهیم)

شاید در مرحله یاد سپاری عادی حد اکثر بتوان تا ۹ عدد را حفظ کرد اما با روش تقطیع کردن میتوان اعداد بیشتری را به یاد سپرد مثل روان پزشک ژاپنی که ۸۴۰۰۰رقم عدد پی را  حفظ کرده بود!

 

۲_

تصویر سازی و رمز گردانی

تصویر سازی عامل اصلی بسیاری از نظام های کمک حافظه است زیرا که  تصاویر ذهنی برای پیوند دادن زوج هایی از مواد بی ارتباط به هم ، بسیار مفید هستند

مثلا در جایی که هنگام  مطالعه نگاه میبنید میتوانید هر کدام از کلمات را به یکی از وسایل ربط دهید ؛ از در خانه که وارد میشوید از راهرو که میگذرید سپس از کنار کمد رد میشوید به کنار  تلوزیون میرسید و در نهایت کنار پنجره میایستید. پس از اینکه توانستید این قدم زنی را انجام دهیدباید واژه های بی ارتباط به هم را از طریق این فرایندحفظ کنید ؛ یعنی روند یاد سپاری کلمات که ارتباط معنایی خاصی ندارند را با نسبت دادن به هر یک از این مکان ها یاد بگیرید؛ فرض میکنیم واژه های مورد نظر شما نان_تخم مرغ_نوشابه_شیر_کالباس باشد  میتوانید اینگونه تصویر سازی کنید ؛ تکه نانی به در ورودی خانه و تخم  مرغی به  سیم چراغ سقفی آویزان است .قوطی نوشابه روی کمد قرار دارد و آگهی تبلیغاتی تلوزیون هم راجع به شیر است و پرده ی اتاق از تکه های بزرگ کالباس درست شده است!

به این ترتیب این کلمات که در این مثال  شیر و  تخم مرغ و … بود را یاد گرفتید که البته در روند مطالعاتی شما میتواند قسمت های مختلف مغز انسان یا سیستم عصبی یا لایه های مختلف خاک یا عنصر های یک ماده شیمیایی باشد.

 

۳_

بسط معنایی و  رمز گردانی

هر قدر معنای ماده ها را بیشتر بدانیم بهتر میتوانیم انها را در حافظه خود بازیابی نماییم ؛به عبارتی دیگر وقتی میخواهید چیزی را بهتر و راحت تر به خاطر بسپارید معنای آن را بسط دهید . برای روشن تر شدن مطلب در ذهن خود میتوانید  مقاله ای را که در روزنامه در باره ی مثلا ؛ شیوه ی شیوع یک بیماری خاص خوانده اید را اینگونه بسط دهید ؛

آیا این بیماری مسری است؟

آیا این بیماری از طریق هوا منتقل میشود؟

آیا این بیماری برای حیوان و انسان به یک اندازه خطرناک است؟

و در کل هر قدر میزان سوالات و توان گسترش مطلب بیشتر باشد بسط معنایی بیشتر خواهد بود و در نتیجه بازیابی در حافظه به بهترین شکل آن صورت خواهد  پذیرفت.

 

۴_

سازماندهی

سازماندهی در حین رمز گردانی (یعنی کلمات را برای خود معنی کنیم یا به زبان خود بگوییم تا یاد بگیریم)بازیابی بعدی را بهبود میبخشد ؛ این اصل کاربرد های عظیم فراوانی دارد و در  صورت سازماندهی مطلوب اطلاعات میتوانید به راحتی حجم زیادی از آنها رادر مواقع لزوم به راحتی بازیابی کنید. فرض کنید در  یک کنفرانسی شرکت کرده اید که پزشکان _ روزنامه نگاران _حقوقدانان در آن حضور دارند اگر نام این افراد را بر اساس شغل آنها سازماندهی کنید بعدها به خاطر آوردن شغل آنها آسانتر خواهد بود.به این ترتیب که میگویید فلان پزشک ها را سمت چپ سالن دیدم .یا فلان روزنامه نگار که همگی شان کت و شلوار یک رنگ تن کرده بودند به این اسم بود…

برخی از تدابیر  سازماندهی که میتوان از آنها در یادگیری مطالب بی ارتباط به یکدیگر استفاده کرد درچند آزمایش بررسی شده اند که در یکی از این آزمایش ها ؛ آزمودنی ها فهرست هایی بی ارتباط به یکدیگر را از طریق سازماندهی واژه های هر فهرست در قالب یک داستان حفظ کردند که بعد آزمودنی ها با دوازده فهرست مشابه جمعا  ۱۲۰ واژه  را حفظ کردند . معلوم شد که این گروه بیش از ۹۰ درصد واژه ها را به یاد دارند و آزمودنی های گروه گواه که این راهبرد سازماندهی را به کار نبرده بودند  صرفا  اندکی بیش از ده درصد واژه ها را یاد  گرفته بودند .نتیجه  آزمایش کاری خلاق را نشان داد.

در نهایت اشاره به این نکته ضروری است که توصیه میشود طرح سازماندهی را خودتان برای خودتان بسازید  زیرا در این صورت بیشترین کارایی را دارد.

 

۵_

روش  پس خبا

یکی از معروفترین روش های بهسازی حافظه  روش پس خبا است .این روش متشکل از حروف ۵ مرحله اول آن است

پیش خوانی _سوال کردن _خواندن_به خود پس دادن _آزمون

در این روش به یاد سپاری؛ در ابتدا دانش آموز  فصل را پیش خوانی میکند تا برداشت کلی از فصل و مفاهیم رابه دست اورد که شامل خواندن فهرست مطالب فصل و نروری سریع بر مطالب فصل اعم از کلیات و  قسمت های درشت تر مانند عنوان ها میباشد. سپس در مرحله ی بعدی دانش آموز راجع به  عناوین هر فصل سوال طرح میکند و  چندین سوال را  برای هر عنوان در پس زمینه ی ذهنی در نظر میگیرد . در مرحله ی بعد شروع به خواندن عمیق و مفهومی متن میکند به گونه ای که هیچ قسمتی را کلی خوانی یا به شکلی سطحی نمیخواند. دقیق و  با دیدی  تحلیل گرانه کل متن را اسکن و  سپس جلو میرود … مرحله ی بعدی میتوانید با یک مثال ساده متوجه شوید.

برای شما پیش آمده است که درسی را بخوانید سپس چشم های خود را ببندید و سعی در تجسم و گفتن هر چه در متن دیده اید را به خود انجام دهید ؟ اسم این مرحله بازگردانی به خود است و آخرین مرحله  برای آگاهی از این که بدانیم آیا روند مطالعه پس خبا به درستی انجام شده یا مرحله ی آزمون یا همان سنجش است که شامل ازمونهای تستی _ تشریحی _ شفاهی نیز میشود یعنی به هر  طریقی شما بایستی خود را به  معرض محک بگذارید تا متوجه شوید که آیا متن و محتوی درسی را به درستی متوجه شده اید یا خیر.

در تمامی این مراحلی که شرح داده شد شما علاوه بر یادگیری هر بهتر و دقیق  تر مطالب به تقویت و بهسازی حافظه خود نیز میپردازید چرا که مغز ما انسانها همچون یک عضله از تمرین و تمرکز و تغذیه درست و ورزش تاثیر مستقیم میپذیرد . که در طی این مقاله به چند عوامل مهم و کلیدی در بهسازی حافظه اشاره شد. با رعایت این نکات در بلند مدت کارایی حافظه و روند مطالعاتی شما افزایش چشم گیری خواهد داشت. پیروز باشید /بدرخشید

 

حسین عظیمی گیوی

 

منبع :improving your  memory

michaelcarland and  richardlupoff

برچسب ها

ممکن است به این موارد نیز علاقه مند باشید:

0 دیدگاه در “روشهای بهسازی حافظه”

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد.

آزمون آنلاین

آزمون آنلاین

مجوز فعالیت سایت

logo-samandehi

ویدئو برتر

باز کردن چت
سلام
نیاز به مشاوره دارید؟

پشتیبانی سایت توسط اردپرو